وبلاگ ژست مثبت

پیرامون پست های قبلی که زاغ سیاه برنامه خبری 20:30 رو چوب زدیم، اکنون چوب بلندتری برای این زاغ پرطرفدار پیدا کرده ایم. تا الان دو پست در مورد بیست و سی در وبلاگم منتشر کردم، که حدود 30 – 40 کامنت دریافت کردند. نکته جالبی که در مورد کامنت ها وجود دارد فقدان پررنگ روشی برای جذب این کامنت ها از طرف بیست و سی است.

در حدود این یک ماه از انتشار این دو پست دهها کاربر بیش از صدها خط نظر برای وبلاگ من ارسال کردند که اصلآ ربطی به من ندارند. قضیه این است که کاربران با جستجوی کلمه “بیست وسی” به وبلاگ من و دو پست مربوط میرسند و کامنت هایشان را همان جا مینویسند. بیست و سی روی خط وب فقط یک آدرس ایمیل دارد که خیلی ها هم ممکن است نتوانند آن را پیدا کنند، ولی تقریبآ همه میتوانند در گوگل به دنبال بیست و سی بگردند. بیست و سی میتواند باز هم مثل گذشته با یک حرکت نوآورانه در میان اصحاب رسانه، وبلاگ یا وبسایتی رسمی و در خور معرفی کند و خیل کاربرانی که نمیدانند گزارش های خبری خود یا سایر موارد مربوط به برنامه را از طریق چه کانالی به آنها برسانند، به طرف خود جذب کنند.

مزایای این کار هم بسیار است:

• من اولین و بزرگترین مزیتش را رهایی کاربران از سردرگمی میدانم. با جستجوی ایمیل بیست وسی در گوگل اگر کسی وبلاگ من را پیدا نکند احتمالآ هرگز نمیتواند ایمیل بیست و سی را پیدا کند.
• رسمی تر و حرفه ای تر: در پست های قبلی در این موارد نوشتم. وبگاه مستقل یک شرکت، یک استاد دانشگاه، یک مهندس و یا یک رسانه خبری چهره ویژه ای در فضای مجازی به صاحبش خواهد بخشید.
• جلوگیری از سو استفاده: جای بسی تامل دارد که با جستجوی بیست و سی به جز برخی موارد از این واژه کلیدی در اینترنت سواستفاده شده است. مثلآ برای جذب بازدید کننده. اگر بیست و سی وبگاه خودش را راه اندازی کند اینها را کنار خواهد زد.
• پتانسیل های ویژه: فکرش را بکنید بیست و سی از طریق وبگاهش چه کارها که نمیتواند بکند؟! مثلآ میتواند در مورد تهیه خبر از میان چند موضوع از کاربران خودش نظرخواهی کند. به این ترتیب اخبار داغ تر و محبوب تری ارائه خواهد داد. یا حتی میتواند یک پایگاه خبری راه اندازی کند با هزار و یک جور ایده خلاقانه.

جواب این سوال که بیست و سی وبلاگ و وبسایت داشته باشد یا نه قطعآ یک سوال است:”نیکی و پرسش؟”.

این پیشنهاد را کنار بگذاریم و منتظر پاسخ مجریان بیست و سی بمانیم. ولی سری به نظرات خوانندگان اینجا و اینجا بزنیم که برای پست های قبلی من نوشته اند. نمیدانستم با اینها چه بکنم. به این دلیل که نویسنده شان زحمت تایپ را متقبل شده بود نتوانستم تاییدشان نکنم، هرچند که ربطی به پست مربوطه نداشتند. در این کامنتها هر قشری سعی کرده بود به نحوی پیام خود را انتقال دهد که متاسفانه جای مناسبی برای این کار انتخاب نکرده بودند. پیام هایی از کارکنان شرکتها تا بازنشسته ها و فرهنگی ها و جامعه معلمین و… در این بین دیده میشوند. ضمن مستند دانستن این نظرات جهت نیاز بیست و سی به پایگاه آنلاین از کاربرانی که با قصد ارتباط با بیست و سی به وبلاگ من آمده اند دعوت میکنم مطالباشان را فقط برای ایمیل بیست و سی ارسال کنند.

ایمیل رسمی بیست و سی:

2030@iribnews.ir

نمیدونم صدای ما بود که بالاخره به یه جایی رسید یا دست اندرکاران 20:30 خودشون به فکر افتادند، ولی همین الان که داشتم برنامه خبری 20:30 رو نگاه میکردم، مجری محترم برنامه برگشت گفت: “ایمیل ما رو که دارید، 2030@IRIBNEWS.IR ، کسانی هم که قبلآ ایمیل زدند، خیالشون راحت که پیگیر خبرشون هستیم، نشون به این نشون که دنبال فلان خبر و فلان خبر هستیم…”

• اول اینکه خیلی خوشحال شدم که دیدم ایمیلشون رو از جیمیل به IRIBNEWS منتقل کردند، همون طور که در پست قبلی در این مورد نوشتم کلی رسمی تر، فنی تر و حرفه ای تر است که روی دامنه ی رسمی خود سازمان مربوطه آدرس های اعلام شده در برنامه آدرس دهی شوند.
• دوم اینکه خوشحال شدم که گفتند “نشون به این نشون که…”. با این کار به مخاطب اطمینان دادند که کارشون فرمالیته نیست و واقعآ ایمیل های دریافتی را مطالعه بررسی میکنند.
• سوم اینکه خوشحال شدم که برنامه ی خبری محبوب میلیونها ایرانی مثل همیشه گامی به سوی منحصربه فرد بودن برداشت.

بیست و سی از همان ابتدا تک و متفاوت بود، این موضوع در کنار سایر پارامترهایی که یک برنامه تلویزیونی را محبوب میکند قرار گرفت و در مدت کوتاهی بیننده های بسیاری جذب کرد. از ویزگی هایی که بیست و سی را برای من جذاب میکند قطعیتی است که در مورد زمان در این برنامه به کار میرود. انقدر خلاصه و فشرده خبرها رو اعلام میکنند که هرگز مخاطب میلش را برای دیدن این برنامه از دست ندهد.

همه اینها یک طرف، مجری های منحصر به فرد این برنامه هم یک طرف. همشون حرفه ای و هنرمندند.

بیست و سی متشکریم.

برنامه خبری 20:30، دلاوری و آدرس جیمیلش!

خوب اگر میخواهید وبلاگ شخصی خودتون رو معرفی کنید مهم نیست چه آدرسی دارد، ولی اگر در یک برنامه تلویزیونی که مخاطبان زیادی دارد میخواهید آدرس وبلاگ برنامه رو معرفی کنید داستان فرق میکیند. بلاگفا و میهن بلاگ و پرشین بلاگ و اینجور سرویس ها اینجا در خور معرفی نیستند. حتمآ از یک آدرس رسمی استفاده کنید. در مورد ایمیل و آدرس و شماره و سایر موراد نیز این مورد صادق است. مثلآ نمیتوان آدرس یک واحد آپارتمانی مسکونی را به عنوان آدرس یک شرکت معرفی کرد.

دلاوری چند وقت پیش در برنامه خبری 20:30 یک آدرس ایمیل معرفی کرد برای ارتباط با بیننده ها. این آدرس در جیمیل بود. این کار کاملآ اشتباه و از لحاظ فنی مشکل دار است. فرض کنید من و شما کلی عکس و فیلم خبری برایش ارسال کنیم و بعدش این ایمیل هک شود یا دلاوری جان پسوردش را فراموش کنند! اتفاق خنده داری است! خوب کافیه آدرسی که معرفی میکند در سایت IRIB باشد. کلی رسمی تر از جیمیل است. یعنی از این طریق میتوان به چهره ی مجازی برنامه شخصیت بیشتری بخشید.

ممکن است این آدرس جیمیل، آدرس شخصی آقای دلاوری باشد، در این صورت اشتباه بزرگ تری مرتکب شده اند. سعی کنید در این موارد هیچ وقت از یک آدرس ایمیل برای کارهای شخصی و اداری و رسمی استفاده نکنید.

جیمیل دلاوی : delavariserfan@gmail.com

هیچ چیز رایگان به دست نمی آید مگر اینکه مفتش هم گران باشد. کار درحوزه وب شغلی بسیار فنی و حرفه ای است که از عهده روابط عمومی سازمان ها قطعآ خارج است. اگر واقعآ میخواهیم در این عرصه پیشرفت داشته باشیم، باید واقعآ به اندازه کافی سرمایه گذاری هم بکنیم.

با نگاهی به وضعیت اکنون و گذشته ی نزدیک بازار موبایل در کشورمان به راحتی میتوانید به منظورم از انفجار لپتاپ ها پی ببرید. سالهای نه چندان دور (شاید حدود 5 سال) پیش از این داشتن گوشی تلفن همراه یک موهبت بود. گوشی های موبایل و خط تلفن همراه چیزی با ارزش بود که در اختیار تمام اقشار جامعه نمیتوانست به شکل امروزی آن باشد به چند دلیل:

1. گوشی های تلفن همراه ساده بودند و امکانات چندانی نداشتند. این امر تا حدودی به میزان پیشرفت تکنولوژی آن روزها نیز برمیگردد.
2. گوشی های تلفن همراه گران بودند. شاید یکی از دلایل این موضوع محدودیت شرکتهای تولید کننده ی گوشی موبایل بود.
3. خطوط تلفن همراه در دسترس نبودند. مثلآ برای داشتن یک خط از اپراتور همراه اول باید از طرق مختلف(پستی، مخابراتی، شرکتی و..) اقدام میشد و تحویل خط تلفن همراه پروسه ای زمان بر بود(مثلآ یک ماه!).
4. تک قطبی بودن اپراتوری تلفن همراه در کشور و دولتی بودن آن. این امر کاملآ امکان ایجاد بازاری رقابتی را از بین برده بود. از طرفی این موضوع باعث تحمیل هزینه های سنگینی به خریدار میشد.
5. عدم وجود طرحی مناسب از سوی دولت برای گسترش دولت الکترونیک. امروزه بسیار بیشتر از گذشته شاهد نیاز به ارتباطات هستیم که از دلایل آن راه اندازی طرحهای مختلف دولتی به صورت الکترونیکی است. با الکترونیکی شدن دولت و ارئه ی طرحهای مناسب شاهد گسترش زیر ساختها در این زمینه بودیم.
6. و…

دلایل بالا به اتفاق موجبات عدم استقبال در خور از بازار موبایل آن روزها بود. پس از گذشت اندک زمانی و به کنار رفتن مشکلات و موانع مربوط به این زمینه ما شاهد انفجار موبایل ها بودیم. انفجاری که موجب افزایش بیش از انتظار تقاضاها برای استفاده از این وسیله بود. همزمان بازار نیز در این زمینه پیشرفت کرد و به خوبی پاسخگوی نیاز مردم بود. در نتیجه درفاصله ی زمانی بسیار کوتاه شاهد فراگیر شدن استفاده از موبایل شدیم، به طوری که احتمالآ امروزه در کشورمان به ازای هر شخص یک گوشی موبایل در خانه شان موجود است.

شاید امروز هم ما در آستانه ی انفجار دیگری قرار داریم، این بار از نوع لپتاپی! با نگاهی به بازار اطرفمان میتوانیم این زمینه ها را به عنوان دلایلی برای انفجار لپتاپ ها بر شماریم:

1. قیمت لپتاپها روز به روز در حال کاهش است. باور کردنش مشکل است، ولی بعضی مواقع لپتاپها از نظر قیمت با گوشی های موبایل هم رقابت میکنند. خیلی ها ترجیح میدهند به جای داشتن یک گوشی پانصدهزار تومانی، یک لپتاپ Acer به قیمت چهارصد و پنجاه هزار تومن + یک گوشی ساده بخرند.
2. استفاده و کارایی روز افزون لپتاپها. اگر چند سال پیش کسی لپتاپ داشت خیلی انتظار استفاده از سیستم وایرلس آن را نداشت، چرا که کمتر مکانی دارای زیر ساختهای لازم آن بود. ولی اکنون با وجود خدمات وایمکس، جی پی آر اس و.. میتوان در اندک زمانی به شبکه ی جهانی اینترنت متصل شد. از طرفی خیلی از رشته های تحصیلی واحدهایی برای آموزش کار با نرم افزارهای عمومی و تخصصی رایانه ارائه میدهند. امروزه کاربرد رایانه خصوصآ در رشته های فنی و مهندسی بسیار فراگیر شده، و این فراگیری دامنه ی خود را تا مرزهای استفاده های عملی و علمی بزرگ گسترده است.
3. پیشرفت تکنولوژی های مرتبط با لپتاپها. امروزه لپتاپ ها بسیار کوچک شده اند و به این وسیله باز هم جا را برای گوشی های موبایل تنگ تر کرده اند. امکانات ریز و درشت بسیاری به آنها افزوده شده و به این وسیله کارایی های بیشتری پیدا کرده اند. اکنون لپتاپهایی پا به عرصه ی حضور گذاشته اند که  حافظه های ترابایتی دارند، دهها ساعت بدون اتصال به برق کار میکنند و بیش از یک سیستم رومیزی قابلیت پردازش دارند.
4. رقابتی بودن و تنوع بازار لپتاپ. شرکتهای بسیاری اقدام به تولید لپتاپ میکتتد چرا که آنها هم وقوع انفجار لپتاپها را پیش بینی کرده اند و نمیخواهند از این بازار جا بمانند. در نتیجه ی افزایش این شرکتها بازار رقابتی تر، و در نتیجه سبب کاهش قیمیت، افزایش کارایی، تنوع در رمینه های مختلف و خیلی فوائد دیگر خواهد شد.
5. و…

من حدس میزنم اکنون بسیار به وقوع این انفجار نزدیکیم. تعداد فروشگاههای تخصصی لپتاپ را با فروشگاههای تخصصی موبایل را در نظر بگیرید. در حال حاضر منحنی رشد بازار موبایل میرود که افقی شود و در عوض در مورد لپتاپ این منحنی به سمت عمودی شدن پیش میرود. البته قطعآ قرار نیست که لپتاپ ها جای موبایل ها را بگیرند ولی حتمآ تاثیر قابل توجهی خواهند داشت. اگر میخواهید قسمتی از بازار لپتاپها را در اختیار بگیرید، نکات زیر را فراموش نکنید:

1. هنوز پتانسیل های زیادی در این زمینه بدون استفاده باقی مانده اند. آنها را کشف کنید.
2. سریعتر دست به کار شوید، در غیر این صورت در آینده ی نزدیک مجبورید با رقیبان بیشتری رو به رو شوید.
3. تخصصی و حرفه ای عمل کنید. این کار صرفآ فروش یک کالا نیست(واردات، خدمات پس از فروش، کالاهای جانبی، تبلیغات و …)

همه‌ي ما تا حدودي ميدونيم مفهوم بانكداري الكترونيك چيه. بانكي كه هميشه و هر جا از طريق تجهيزات الكترونيكي در درسترس هست. امنيت زيادي داره و در كنار خدمات 24 ساعته احتياجي به مراجعه‌ي حضوري به شعبه رو نداره. بانكي كه در پي كاهش هزينه‌هاي رفت و آمد و صرفه جويي در زمان هست و …

واضحه كه مهمترين يا حداقل يكي از مهمترين مفاهيم اين مبحث امنيت الكترونيكي هست. با نگاهي اجمالي و كلي به بانكهاي كشور ممكنه اين طور تصور بشه كه امنيت تا حد بالايي برقرار هست.

دوربين‌هاي مدار بسته، چشم‌هاي الكترونيكي حساس به تحرك يا گرما(دماي بدن يا آتش سوزي)، سيستم‌هاي حفاظتي كد دار، اطاق‌هاي كنترل، ماموران آموزش ديده، گاو‌صندوق‌هاي فولادي، و … تنها بخشي از امكانات حفاظتي فيزيكي بانكها و سيستم كنترل امنيت است.

تقريبآ بالاي سر هر دستگاه خودپرداز يه دوربين مداربسته هم نصب ميكنن، حتي خيلي از بانكها دم در و پياده‌روي خيابون رو هم رصد ميكنن.

سوال اينجاست : با اين همه تدبير جهت حفاظت فيزيكي، فكري هم براي برقراري امنيت نرم‌افزاري شده؟

از كارمندها شروع ميكنيم:

تقريبآ همشون دوره‌هايي رو گذروندند و كتابهايي كه از طرف بانك عامل لازم ديده بشه رو ميخونن و بايد در امتحانش هم نمره‌ي قابل قبولي كسب كنند. ولي اين كافي نيست. چون دوره‌هاي آموزشي خيلي سطحي گرفته ميشه و آزمون‌ها هم كاملآ فرماليته است. رفتار كارمندان بعد و قبل از گذراندن دوره‌ها هيچ تفاوتي نداره و هيچ كدوم از موارد امنيتي آموزش داده شده اگر تا الان اجرا نشده بعد از گذراندن دوره هم اجرا نخواهد شد. مثلآ من دقيقآ ميدونم بانك من از چه سيستم عامل، نسخه و پروتكلي استفاده ميكنه، كارمندها چطور به سرور متصل هستند و تعجب ميكنم چرا گذرواژه‌هايشان انقدر كوتاه و ساده است! در حالي كه من نبايد اينها رو بدانم.

مهندسان نرم افزاري:

اين گروه از قشر جامعه‌ي بانكي همواره مقصرين اصلي مشكلات موجود در زمينه‌ي بانكداري الكترونيك به حساب ميان. كشور ما در زمينه‌ي ارتباطات الكترونيكي بسيار نوپاست. با اين حال دليل نميشه كه مهندسان و طراحان استانداردهاي نرم‌افزاري رو فراموش كنند.

بزاريد كمي بيشتر درمورد اين قشر صحبت كنيم. چرا مقصران اصلي معمولآ اونها تلقي ميشن؟

طراحي نرم‌افزاري داراي استانداردهاي مختلفي براي سيستمها و زبانهاي مختلف هست، كه با رعايت يك سري مسائل امنيتي لازم‌الاجرا ميشه تا حدودي نسبت به امنيت سيستم اطمينان پيدا كرد. يادتون نره شخص يا گروه نرم‌افزاري كه طراحي سايت مثلآ بانك كشاورزي رو به عهده ميگيره قطعآ عهده‌دار تامين امنيت نيز هست.

روزي يكي از دوستانم كه خوشبختانه كلاه سفيد تشريف دارند با بنده تماس گرفتند و از من خواستند به قسمتي از سايت بانك كشاورزي سر بزنم. وقتي به آدرس مورد نظر رجوع كردم متوجه شدم ايشون به سرور سايت بانك كشاورزي نفوذ كردن و چند فايل هم آپلود كردند. هر كسي در اين شرايط احتمالآ ميتونه يك صفحه‌ي تقلبي توي سايت بانك بسازه كه از مشتري‌ها نام كاربري و گذرواژه حسابشون رو درخواست كنه و اطلاعات بدست اومده رو براي آدرس ايميلي مورد نظر، ارسال كنه و بعدش با اين اطلاعات وارد حساب مشتري‌هاي بخت برگشته شود و … . واضح است اگه من و شما فرمي توي سايت بانك كشاورزي ببينيم اعتماد خواهيم كرد و اطلاعاتمون رو وارد خواهيم كرد ولي چه كسي مسئول اصلي عواقب ناشي از امنيت پايين سايت خواهد بود؟

بعضي‌ها اعتقاد دارند كه مشكل اصلي از جاي ديگريست و نبايد مهندسان سيستم را مقصر دانست. مثلآ به عقيده‌ي آنها اگر از بالا مديريت قدرتمند‌تري اعمال شود و ديد بازتري نسبت به تجارت و بانكداري الكترونيك ايجاد شود اين دست مسايل از بين مي‌رود يا به گفته‌اي ديگر اگر زيرساختها توسعه‌ي بيشتري پيدا كند و… كه البته اين گفته‌ها تا حدودي قابل قبول هستند،

ولي در جواب بايد عرض شود كه بنده چند وقت پيش قصد انقال وجه بين حسابهاي شبكه‌ي شتاب را داشتم، با مراجعه به يك دستگاه ATM (خودپرداز) بانك ملت مبلغي به حساب دوستم، مجتبي، واريز كردم كه در نيمه‌ي راه دستگاه پيغام داد كه جوابي از بانك حساب شما دريافت نشد و كارت را بيرون داد. من هم به اين خيال كه تراكنشي انجام نگرفته است عمليات را دوباره انجام دادم، بعد از مشاهده فيش متوجه شدم دستگاه در مورد اول، بدون اينكه پيام مناسب را نمايش دهد يا اينكه رسيدي صادر كند تراكنش را انجام داده بود. بار دوم هم كه تراكنش به صورت طبيعي صورت گرفته بود. در نتيجه من 2 برابر مبلغ مورد نظرم وجه به حساب دوستم انقال داده بودم. اگر حساب مقصد مربوط به شركت يا حسابي حقوقي بود قطعآ برگشتي براي وجه وجود نداشت. در نگاه اول ممكن است اينگونه تصور شود كه مشكل پيش آمده به دليل ضعف زيرساخت‌ها و در نتيجه عدم ارتباط مناسب با بانك حساب من(بانك ملي) بود. ولي در حقيقت اختلال در ارتباطات الكترونيكي هميشه و همه جا وجود دارد. مسئله اين است كه مهندس طراح سيستم مي‌توانست اينگونه اختلالات را كه خصوصآ براي ما ايرانيها زياد اتفاق ميافتد پيش‌بيني كرده و رويكردي براي اجتناب از آن يا عواقب آن اتخاذ ميكرد.

مديران:

بله، اين قشري از جامعه‌ي بانكي است كه قطعآ با افكار بزرگ ميتوانند تغييراتي نوين ايجاد كنند. ولي در حال حاضر رقابت شديدي بين بانكها از سوي خصوصآ مديران جهت الكترونيكي شدن وجود داره كه گاهآ اين رقابت به جاهاي خطرناكي كشيده ميشه. مثلآ بعضي از بانكها سيستم‌هايي براي استفاده از خدمات به وسيله‌ي موبايل ارائه دادند كه بعضآ خيلي عجولانه، بي‌استفاده، فرماليته، غير قابل اطمينان، نا امن و … بود كه در نتيجه‌ي رقابت براي تصاحب بازار الكترونيكي به صورت كاذب به وجود آمدند. براي نمونه كارت‌هاي بانكي را ميتوان نام برد كه بعضي بانكها در انواع بسيار زياد ارائه ميدن. حقيقت اين است كه تفاوت اصلي تعداد بسيار زيادي از اين كارتها معمولآ در رنگ و اسمشان خلاصه ميشود.

به طور خلاصه: اگر خواستار شرايطي بهتر در موضوع امنيت بانكداري الكترونيكي هستيم بايد در مورد آموزش كارمندان شيوه‌هاي عملي‌تري را برگزينيم، در مورد مهندسان نرم‌افزاري پوياتر باشيم، به روزتر باشيم و هزينه‌هاي بيشتري متقبل شويم. در نهايت در مورد مديريت بايد واقع بينانه‌تر، با صبر حوصله و آگاهي از مسائل روز قدم به قدم پيش رويم.